W Biuletynie Informacji Publicznej Rady Ministrów ukazał się projekt ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. Dokument opracowuje MSWiA.


Przedstawiamy projekt w oryginalnym brzmieniu.

Nowelizacja ustawy z 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych ma na celu doprecyzowanie przepisów prawa w zakresie: definicji ratownika wodnego zawartej aktualnie w art. 2 pkt 5 tej ustawy, poprzez dookreślenie, ile innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym powinien posiadać ratownik wodny oraz wprowadzenie delegacji ustawowej dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia określającego inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym oraz wykaz dokumentów potwierdzających ich posiadanie.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 2 pkt 5 ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, ratownikiem wodnym w polskim porządku prawnym jest osoba, która:

Aktualnie definicja ratownika wodnego nie wskazuje zatem, ile innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym powinien posiadać ratownik wodny. Ponadto pojęcie innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa.
Projektowana regulacja doprecyzuje definicję ratownika wodnego (wymagania wobec niego), poprzez wskazanie, iż ratownik wodny posiada co najmniej jedną kwalifikację przydatną w ratownictwie wodnym. Ponadto projektowana delegacja ustawowa dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych umożliwi wydanie przepisów wykonawczych, określających inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym oraz określających, jakie dokumenty potwierdzają posiadanie takich kwalifikacji, przy uwzględnieniu, iż kwalifikacje te mają być przydatne do działań ratowniczych podejmowanych w ramach ratownictwa wodnego. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, ratownictwo wodne to prowadzenie działań ratowniczych polegających w szczególności na organizowaniu i udzielaniu pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia na obszarze wodnym. Natomiast zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, działania ratownicze podejmowane w ramach ratownictwa wodnego, polegają w szczególności na:

Inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych,  powinny być zatem przydatne do działań ratowniczych wymienionych powyżej w punktach 1-7. Ponadto kwalifikacje muszą być „inne” niż te, które wynikają z ukończenia kursu ratownika wodnego, o którym mowa w przepisach rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie szkoleń
w ratownictwie  wodnym (Dz. U. poz. 747). Ukończenie takiego kursu potwierdza bowiem posiadanie wiedzy i umiejętności z zakresu ratownictwa wodnego i technik pływackich, tj. odrębną przesłankę wymienioną w art. 2 pkt 5 ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. Ponadto kwalifikacje muszą być inne niż te, które wynikają z ukończonego kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra  Zdrowia z dnia 19 marca 2007 r. w sprawie kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U. poz. 408).
W projekcie proponuje się przenieść regulację w tym zakresie do nowej jednostki redakcyjnej i uchylić pkt 5 w art. 2 ustawy.

Jak wynika z posiedzeń Rady do Spraw Ratownictwa przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji powołanej zarządzeniem nr 40 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 lipca 2016 r. (Dz. Urz. Min. Spraw Wew. i Ad. poz. 47) projektowana regulacja jest oczekiwana w środowisku ratowników wodnych.


Istota rozwiązań ujętych w projekcie

Definicja ustawowa ratownika wodnego zostanie doprecyzowana poprzez dodanie, iż ratownikiem wodnym może być osoba, która posiada co najmniej jedną inną kwalifikację przydatną w ratownictwie wodnym. Proponuje się przenieść definicję ustawową ratownika wodnego do nowej jednostki redakcyjnej – art. 15a i uchylić pkt 5 w art. 2 ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. Ponadto w projektowanym art. 15a ust. 2 przewidziano delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia w sprawie określenia innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym oraz wykazu dokumentów potwierdzających ich posiadanie, biorąc pod uwagę rodzaj działań ratowniczych podejmowanych w ramach ratownictwa wodnego.
Zatem w ustawie o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, po art. 15 proponuje się dodać art. 15a w brzmieniu:
„Art. 15a. 1. Ratownikiem wodnym może być osoba, która:

1) posiada wiedzę i umiejętności z zakresu ratownictwa wodnego i technik pływackich;
2) posiada co najmniej jedną inną kwalifikację przydatną w ratownictwie wodnym;
3) spełnia wymagania określone w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. z 2019 r. poz. 993 i 1590 oraz z 2020 r. poz. 374) dla lekarza systemu, pielęgniarki systemu, ratownika medycznego realizujących doskonalenie zawodowe lub ratownika;
4) jest zatrudniona lub pełni służbę w podmiocie uprawnionym do wykonywania ratownictwa wodnego lub jest członkiem tego podmiotu.

2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym, o których mowa w ust. 1 pkt 2,  oraz wykaz dokumentów potwierdzających ich posiadanie, biorąc pod uwagę rodzaj działań ratowniczych podejmowanych w ramach ratownictwa wodnego.”.

Natomiast w projekcie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym, proponuje się wprowadzić następujący katalog innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym:

 

Z dotychczasowej praktyki wynika, iż inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym są bardzo istotne w wykonywaniu profesjonalnego ratownictwa wodnego. Brak takich kwalifikacji ratowników wodnych uniemożliwi wykonywanie podstawowych zadań ustawowych przez podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego, określonych w art. 13 ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. W przypadku całkowitej rezygnacji z wymogu posiadania dodatkowych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym przez ratowników wodnych, wykonywanie profesjonalnego ratownictwa wodnego przez podmioty uprawnione nie będzie możliwe. Tym samym brak takiej regulacji w istotny sposób wpłynie na obniżenie bezpieczeństwa osób przebywających na obszarach wodnych.

Należy wskazać, iż inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym, które zostaną określone w przepisach rozporządzenia, korespondują z rodzajem zadań wykonywanych przez podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego, umożliwiając de facto ich realizację:

 

Projekt ustawy nie generuje obciążeń administracyjnych, w tym nie spowoduje powstania obowiązku ponoszenia dodatkowych kosztów przez ratowników wodnych. Zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy ratownicy wodni zobowiązani są do posiadania innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie, a więc aktualnie ponoszą koszty odbywania stosownych kursów. Projekt ustawy przewidujący delegację dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia, umożliwi stworzenie w rozporządzeniu katalogu „innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym”; tym samym przepis prawa precyzyjnie określi, które kwalifikacje umożliwiają zdobycie uprawnień ratownika wodnego. Projektowany katalog tych kwalifikacji odpowiada w pełni dotychczasowej praktyce stosowania prawa w zakresie nadzoru ministra właściwego do spraw wewnętrznych nad wykonywaniem ratownictwa wodnego.

Planowanym terminem przyjęcia projektu przez RM jest II kwartał 2020 r.
 

---