Nowe obowiązki dla firm, instytucji, które zajmują się szeroko rozumianym rozwojem psychofizycznym dzieci. Jeśli zarządzasz pływalnią jesteś zobowiązany wprowadzić standardy ochrony małoletnich. Zdecydowana większość obiektów sportowo – rekreacyjnych tętniących życiem posiada w swojej ofercie zajęcia sportowo-rekreacyjne skierowane dla najmłodszych.  W przypadku pływalni pierwsze skojarzenie to lekcje nauki pływania, nurkowania, półkolonie, itp.

O co chodzi?

W ubiegłym roku opinia publiczna żyła sprawą 8 – letniego Kamilka z Częstochowy, ofiary przemocy domowej. Mimo starań lekarzy nie udało się uratować życia chłopca. Okazało się, że wiele instytucji, mimo wyraźnych znaków i sygnałów, nie zareagowało prewencyjnie. System ochrony małoletnich okazał się dziurawy, niewystarczająco sprawny, aby zapobiec tragedii. Odpowiedzią legislatorów była nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zwana potocznie „ustawą Kamilka”, która w zamierzeniu jej twórców wprowadza szereg przepisów i wymogów chroniących dzieci.

Nie wchodząc w dyskusje na temat celu wprowadzanych zmian, ich zasięg okazał się bardzo szeroki. Nowym regulacjom objęte zostały wszystkie instytucje, które zajmują się rozwojem dzieci. O, ile nie jest to novum dla placówek oświatowych i wychowawczych, to budzi zdziwienie lub raczej ignorancję ze strony niektórych firm i instytucji organizujących zajęcia dla dzieci. Dla branży pływalni temat jest bardzo istotny, mimo że, to nie nasza branża jest głównym adresatem zmian. Podobnie, jak w przypadku ochrony wizerunku małoletnich, pływalnie mogą wpaść pod lupę kontrolną z racji charakteru naszej działalności. Pływalnie to przecież interakcje osób dorosłych i małoletnich w warunkach ekspozycji własnego ciała. To dobrze znany temat pryszniców i wymogów GIS w kwestii umycia całego ciała przed wejściem do wody. Zazwyczaj podział stref prysznicy jest jedynie na damskie i męskie.

Organizujesz, edukujesz - podlegasz

Dokładna analiza Ustawy nie pozostawia złudzeń. Jeśli świadczysz usługi związane z rozwojem małoletnich, to zobligowany jesteś wprowadzić mechanizmy ochrony dzieci przed przemocą fizyczną, seksualną i każdym zachowaniem narażających je na niebezpieczeństwo. Rzecznik Praw Dziecka na swojej stronie internetowej dokładniej precyzuje zakres stosowania nowych przepisów: „Obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich mają organy zarządzające jednostkami systemu oświaty (przedszkola, szkoły i schroniska młodzieżowe) oraz innymi placówkami oświatowymi, opiekuńczymi, wychowawczymi, resocjalizacyjnymi, religijnymi, artystycznymi, medycznymi, rekreacyjnymi, sportowymi, lub związanymi z rozwijaniem zainteresowań, do których uczęszczają albo w której przebywają małoletni, a także organizatorzy tychże działalności oraz podmioty świadczące usługi hotelarskie, turystyczne czy prowadzące inne miejsca zakwaterowania zbiorowego”.

15 lutego już minął - do roboty

Nowe przepisy obowiązują od 15 lutego br. Dla nas te najistotniejsze zawarte są w  art. 22b i 22c i  dotyczą wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich. Muszą być wdrożone w terminie 6 miesięcy od ich wprowadzenia, czyli nie później niż do 15 sierpnia 2024 r.

Pierwotnie całość przepisów miała obowiązywać od połowy lutego br. Jak zawsze najlepszym źródłem do zapoznania się z dodatkowymi obowiązkami jest stosowny akt prawny, który znajdziecie w ISAP Dz.U. 2023 poz. 1606 ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Najważniejsze zadania to wprowadzenie Standardów Ochrony Małoletnich wyrażonych we wprowadzonej, stosowanej i cyklicznie weryfikowanej Polityce Ochronie Dzieci. Opracowany dokument należy upublicznić na własnej stronie internetowej oraz na tablicy informacyjnej w powszechnie dostępnym miejscu, w wersji pełnej oraz uproszczonej zrozumiałej dla małoletnich. W tym dokumencie dokładnie wskazujemy przyjęte procedury bezpiecznych zachowań między małoletnimi, a personelem. Szczególnie mocno i rygorystycznie opisując zachowania niepożądane, nietolerowane i niedozwolone w relacjach z małoletnimi. Zasady i sposoby podejmowania działań w przypadku podejrzenia krzywdzenia dzieci. Ponadto, należy wyznaczyć osobę odpowiedzialną za cały proces wdrożenia, realizacji i nadzoru nad Polityką Ochrony Małoletnich.
W opracowanej skróconej wersji Polityki zrozumiałej dla osób małoletnich, w kilku punktach opisujemy, jak poważnie traktujemy nasze obowiązki. Jak wielką wagę przywiązujemy do ich poczucia bezpieczeństwa i jak będziemy reagować, gdy poczują się zagrożone w naszych obiekcie.

Ustawa nakłada również obowiązek dokładnej weryfikacji pracowników, którzy będą odpowiedzialni za prowadzenie zajęć związanych z rozwojem psycho-fizycznym i duchowym małoletnich. W tym przypadku potencjalni kandydaci do prowadzenia tego typu zajęć muszą okazać zaświadczenie z sądu o niekaralności oraz nie mogą figurować w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
A zatem instruktorzy, animatorzy, opiekunowie powinni jak najszybciej okazać takie zaświadczenia aktualnemu pracodawcy, natomiast nowo rekrutowane osoby przed podpisaniem umowy.

Zarządcy pływalni powinni również dokładnie przyjrzeć się stosowanym u siebie regulacjom dotyczącym utrwalania wizerunków małoletnich, ich przechowywania i udostępniania. Pracownicy działów marketingu ostrożniej podchodzić do robienia zdjęć na social media i wykorzystywania ich do działań marketingowych. Jeśli udostępniane jest WiFi na terenie obiektu, to należy je regularnie monitorować i zabezpieczyć przed dostępem do stron niedozwolonych dla małoletnich. Jak zawsze ze szczególną troską należy podchodzić do wszelkich sygnałów związanych z nieobyczajnym zachowaniem dorosłych wobec dzieci. Z pewnością mocniej wybrzmi temat obowiązkowego prysznica przed wejściem do wody w interakcji z pozostałymi użytkownikami. Warto również zwrócić uwagę na temat obecności opiekunów w strefach płatnych, czasu ich pobytu, unikanie ryzyka związanego z przebywaniem w strefach płatnych osób, które mogą zagrażać bezpieczeństwu małoletnich.


Reasumując, zmiany o których piszemy mają przede wszystkim zapobiegać, prewencyjnie eliminować przemoc wobec dzieci w wymiarze fizycznym, psychicznym i cyfrowym. Jednocześnie mamy jasno, klarownie i zdecydowanie podejmować działania, gdy to takich zachowań dojdzie. Pływalnie z racji nieodzownego ryzyka związanego z wodą mają świadomość nie tylko zagrożeń, ale również wagi i znaczenia prewencji dla systemu bezpieczeństwa. Dbanie o komfort naszych klientów nie powinien być dla nas niczym nowym.